OPGEVIST & OPGEDIST

Het Brouwse verhaal van de garnaal. EEN ZOMER LANG ZINNENPRIKKELENDE ACTIVITEITEN

INLEIDING


Medio 2017 heeft de Stadsraad Brouwershaven de stadsvisie Ik hou van Brouw! Mooiste stad aan de Grevelingen opgesteld, in samenspraak met betrokken inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. De stadsvisie is bedoeld om de kwaliteit, sociale samenhang, leefbaarheid en beleving van ons mooie stadje nieuwe impulsen te geven. Met het motto ‘Ik hou van Brouw! beoogt de stadsvisie meer leven in de brouwerij te brengen en hernieuwde trots bij de inwoners. Met een revitalisering van Brouwershaven kan de noordkant van Schouwen-­‐Duiveland duurzaam worden versterkt en dat is goed voor de inwoners van dit deel van het eiland, maar ook voor toeristen en ondernemers. De stadsvisie is door het gemeentebestuur van Schouwen‐Duiveland vastgesteld als ontwikkelagenda voor Brouwershaven.

Eén van de programmalijnen van de stadsvisie is de aantrekkelijkheid van Brouwershaven als toeristisch-­‐recreatieve bestemming te vergroten en daartoe te komen tot een samenhangend aanbod van culturele evenementen en erfgoedpresentaties. Om deze programmalijn uit te kunnen voeren is de Stichting Cultuur & Erfgoed Brouwershaven (SCEB) opgericht. SCEB stelt zich ten doel de (cultuur-­)historie van Brouwershaven te bewaren en beleefbaar te maken voor een breed publiek en de culturele levendigheid van Brouwershaven te vergroten, zowel voor de eigen inwoners als voor bezoekers. SCEB wil dat op eigentijdse wijze doen:
• Focus op aansprekende hoofdthema’s: niet van alles wat, maar veel over weinig.
• Vaste erfgoedpresentaties op enkele plekken verspreid over de historische kern, binnen en buiten, verbonden door routes. Verrassend, eigentijds en veel beleving!
• Publieksactiviteiten gericht op culturele ontmoeting van inwoners en bezoekers.

In de projecten die SCEB organiseert ligt de focus op 3 cultuurhistorische hoofdthema’s die samen de kern van het verhaal van Brouwershaven vormen:
• De Gouden Eeuw van Brouw (eerste bloeiperiode 16/17e eeuw).
• Brouwershaven als voorhaven van Rotterdam (tweede bloeiperiode 19e eeuw).
• De Garnalenvangst (door de eeuwen heen).

De inspanningen van SCEB zijn er op gericht om deze 3 hoofdthema’s beleefbaar te maken in vaste presentaties en in manifestaties. Qua manifestaties hebben we al gerealiseerd: Dichter bij Cats (2018) en Rotjeknor en Brouwse Bruis (2019). In 2020 en 2021 is vanwege de coronapandemie een pas op de plaats gemaakt. Wel is achter de schermen hard gewerkt aan een plan voor een herbestemming van de Grote of Sint Nicolaaskerk met daarin een vaste, eigentijdse erfgoedpresentatie over de Gouden Eeuw van Brouw. Met Vadertje Cats (geboren in Brouw!) als alwetende verteller die het publiek meeneemt naar de tijd dat Brouwershaven een belangrijke zeehandels-­ en visserijstad was.

In 2022 hoopt SCEB de draad weer op te pakken en wel met een aantrekkelijke publieksmanifestatie over het 3e hoofdthema: de Brouwse garnalenvangst. Op het programma staan tentoonstellingen, optredens, workshops, oral history‐projecten, rondvaarten en culinair genieten, want de garnaal staat garant voor een heerlijk maal!

De manifestatie in 2022 heeft als titel Opgevist & Opgedist. Logisch, want dat doe je met een garnaal. Maar Opgedist & Opgedist staat ook voor de research om het Brouwse verhaal van de garnaal goed uitgezocht en verteld te krijgen. Daarbij doen we niet alleen een beroep op deskundigen van o.a. Erfgoed Zeeland en het Zeeuws Archief, maar ook op de inwoners zelf. De garnalenvangst als belangrijke bedrijfstak in Brouwershaven heeft geduurd tot 1972, toen de Brouwersdam werd gelegd en Brouwershaven geen open verbinding met de zee meer had. In Brouw leven nog steeds oudere inwoners die in de garnalenvisserij gewerkt hebben. En verschillende families hebben nog voorwerpen, documenten, foto’s en filmpjes die getuigen van de Brouwse garnalenvangst.

Een nieuwe dimensie in de aanpak is dat we dit keer voor een stadsbrede aanpak gaan. We zetten Opgevist & Opgedist op als een gezamenlijke manifestatie van verschillende organisaties in Brouw, die elk een onderdeel van het programma kunnen verzorgen. Ook zoeken we de samenwerking met erfgoedpartners op het eiland en in Zeeland om het Brouwse verhaal van de garnaal zo goed mogelijk verteld te krijgen. Met deze krachtenbundeling denken we een aantrekkelijk en gevarieerd programma te kunnen presenteren, waarmee we voor meer impact kunnen zorgen op inhoud en bezoekersaantallen.

Opgevist & Opgedist wordt dus een stadsbrede manifestatie, als coproductie van verschillende Brouwse organisaties en met grote betrokkenheid van de inwoners. De manifestatie als zodanig is natuurlijk eenmalig, maar in de programma-opzet hebben we consequent gekeken naar mogelijkheden en initiatieven die bijdragen aan een duurzame betrokkenheid van de inwoners. Op deze manier willen we met cultuur-­ en erfgoedprojecten ook de gemeenschapszin in Brouwershaven nieuwe impulsen geven.

Bekijk het programmaplan

Bijhorende events


Tentoonstelling ‘Garnalenvangst in Brouw, de laatste 100 jaar’

St. Nicolaaskerk
juni - september 2022

Tentoonstelling ‘Beeld van een bedrijfstak’

Brouws Museum
Juni - oktober 2022

Zomermarkten in Visserijsferen elke maandag 10.00 - 16.00

De Markt
Juli - Augustus 2022

Rondvaarten en rondkijken op de hoogaars ARM17

Haven van Brouw
Juni - september 2022

Brouwse bierproeverij ‘Nicolaasbier’

St. Nicolaaskerk
Juni - september 2022

Festival ‘Shantykoor & Schipperstrui’

St. Nicolaaskerk
10 september 2022

Organisatie


De manifestatie Opgevist & Opgedist bestaat uit verschillende programmaonderdelen die door verschillende organisaties worden door georganiseerd. SCEB is de coördinerende organisatie.

Project organisatie
Tentoonstelling Garnalenvangst in Brouw; de laatste 100 jaar SCEB
Tentoonstelling Beeld van een bedrijfstak Brouws Museum
Museumschip/hoogaars ARM 17 in Brouw SCEB + Museumhaven
Weekmarkten met accent op (garnalen)visserij OVB = Guusje Poot
Festival Shantykoor & Schipperstrui Brouwse Dag + SCEB
Presentatie & Proeverij Nicolaasbier Stg. Grote Kerk
Culinair genieten horeca/winkels OVB
Training en educatie allen

Deze organisaties zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van hun project. Daarnaast is SCEB verantwoordelijk voor de overkoepelende organisatie:
• Zorgdragen voor noodzakelijke afstemming met alle deelnemende organisaties.
• Zorgdragen voor benodigde fondswerving.
• Uitvoering van de collectie promotiecampagne en publiciteitsmiddelen.
• Financiële administratie en verantwoording.

Vanaf februari neemt SCEB het initiatief om een maandelijks afstemmingsoverleg te organiseren met alle betrokken organisaties. Speciaal voor het onderdeel publiciteit komt er een Werkgroep Publiciteit om de nodige afstemming te bewerkstelligen in communicatie en publiciteitsmiddelen.

mede mogelijk gemaakt door:
Gemeente Schouwen-Duiveland • Cultuurfonds Zeelandia • Prins Bernhard Cultuurfonds • Stichting Nutsfonds Zierikzee • Stichting Renesse • VSB Fonds • Stadsraad Brouwershaven

Een gezamenlijk initiatief van: